INSTYTUT FILOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ
 
 

Zakład Filologii Słowackiej

 
   
 
  Strona główna

Kierownik: dr hab. Halina Mieczkowska, profesor nadzw. UJ, językoznawstwo

Pracownicy
dr hab. Maria Papierz, adiunkt z hab., językoznawstwo
dr hab. Barbara Suchoń-Chmiel, adiunkt z hab., literaturoznawstwo
dr Zbigniew Babik, adiunkt, językoznawstwo
dr Rafał Majerek, asystent, literaturoznawstwo
dr Marek Mitka, lektor języka słowackiego
mgr Aleksandra Hudymač, asystent, literaturoznawstwo
mgr Vlasta Juchniewiczová, starszy wykładowca
mgr Henrieta Piškaninová, doktorantka, językoznawstwo
mgr Magdalena Gromadzka, doktorantka, językoznawstwo
mgr Rafał Bracki, doktorant, językoznawstwo
mgr Barbara Szot, doktorantka, językoznawstwo

Telefon: (012) 663 23 05

Dyżury pracowników Instytutu Filologii Słowiańskiej - kliknij

Prof. dr hab. Halina Mieczkowska
Ur. 1950 absolwentka UJ (słowacystyka), magisterium 1973, doktorat Denominalne derywaty czasownikowe o formantach prefiksalno-sufiksalnych w języku polskim i słowackim 1982, habilitacja Kategoria gramatyczna liczebni­ków w ujęciu konfrontatywnym polsko-słowackim 1994, profesura UJ - 2002. Główne dziedziny zainteresowań: typologia i gramatyka konfrontatywna polsko-słowacka, w tym: morfologia (leksykologia, frazeologia, morfologia (słowotwórstwo języka współczesnego, fleksja współczesna z uwzględnieniem elementów rozwoju historycznego, szczególnie dynamika rozwoju fleksyjnego w ujęciu polsko-słowackim), leksykologia, frazeologia, dialektologia (dialekty wschodniosłowackie i orawskie), rozwój językoznawstwa słowacystycznego w Polsce oraz historia słowacystyki.
Ważny wątek w badaniach słowacystycznych i slawistycznych stanowi działalność leksykograficzna, zakończona publikacją dużego Słownika słowacko-polskiego, 1998 (współautorki: Z. Jurczak-Trojan, M. Papierz, E. Orwińska-Ruziczka).

Publikacje książkowe: Denominalne derywaty czasownikowe o formantach prefiksalno-sufiksalnych w języku polskim i słowackim (studium kontrastywne) (1985), Kategoria gramatyczna liczebników w ujęciu konfrontatywnym polsko-słowackim (1994), Studia nad liczebnikiem (na materiale polskim i słowackim) (1995), Liczebniki na co dzień (1996; 2000). Dynamika rozwoju fleksji nominalnej w ujęciu typologicznym słowacko-polskim (2003).
Ważniejsze inne prace: Rozmówki polsko-słowackie (współautorka A. Krčová) oraz artykuły: Koncepcia slovensko-pol'ského slovníka (1981), Rozwój kategorii żeńskich nazw osobowych w języku polskim i słowackim (1988), Rozwój nazw abstrakcyjnych z suf. -ość/-ost' w języku polskim i słowackim (1990), Struktury semantyczne abstraktów odprzymiotnikowych w języku polskim i słowackim (1995), Vybrané problémy z morfolgie slovesa v poľsko-slovenskom porovnávacom aspekte (1997), Czasowniki dwuaspektowe w języku polskim i słowackim na tle innych języków słowiańskich (1998), Wybrane zagadnienia z zakresu kategorii aspektu (w ujęciu polsko-słowackim) (1998), Rozwój językoznawstwa słowackiego po II wojnie światowej (1999), Pochodzenie dialektów wschodniosłowackich w świetle faktów i badań językowych (2001), Nowe typy derywacji słowotwórczej w ujęciu słowacko-polskim (2002), Polskie badania słowacystyczne w zakresie językoznawstwa (część I – 2003, część II –2005, część III – 2006), Derywacja kompozycyjna w języku słowackim i polskim (2005), Analityzmy leksykalne w ujęciu słowacko-polskim (2006), Oddziaływanie zapożyczeń na system słowotwórczy języka (w ujęciu słowacko-polskim) (2007), Vplyv prevzatí na vývin viacslovných pomenovaní v lexike v slovensko-poľskom aspekte (2007).
Redakcja lub współudział w redakcji 8-iu zbiorowych opracowań slawistycznych, z czego ważniejsze to: Studia z językoznawstwa słowiańskiego (1995), Studia slawistyczne. Księga wydana z okazji X Międzynarodowego (1998), Odrodzenie Nardowe w Czechach i na Słowacji. Księga ku czci Profesora Zdzisława Niedzieli (1999), In memoriam Alfredi Zaręba et Josephi Reczek (1999), Studia słowacko-polskie ofiarowane Profesor Marii Honowskiej (2005), Nacional'no-kulturnyj aspekt wywczennja ukrainistyky i połonistyky. Materiały mo¿narodnoii naukowo-praktycznoi konferencii (2006).
Konferencje: Ważnym aspekt pracy naukowo-badawczej dr hab. H. Mieczkowskiej stanowi udział (z referatem) w 38 konferencjach oraz organizacja 6 konferencji międzynarodowych.
Działalność organizacyjna na rzecz UJ i środowiska naukowego poza UJ: W latach 1991/92 – 2008 pełniła m.in. funkcje w UJ: sekretarza naukowego, a następnie wicedyrektora IFS, kierownika (i p.o. kierownika) Katedry Filologii Słowackiej w IFS UJ, członka Rady Funduszu Królowej Jadwigi w UJ. Natomiast w latach 1993 – 2008 była: sekretarzem naukowym a później wiceprzewodniczącą i członkiem Komisji Słowianoznawtwa PAN O/Kraków oraz Komiteteu Redakcyjnego tej Komisji, kierownikiem Zakładu Języka i Kultury Słowackiej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Sanoku, gdzie od 17. VI. 2003 pełni funkcję rektora tej uczelni.

Wybrana bibliografia prac prof. dr hab. Haliny Mieczkowskiej (w formacie pdf)
(Uwaga! potrzebny jest program Adobe Acrobat)

Dr hab. Maria (Maryla) Papierz
Ur. 1950, słowacysta-językoznawca
Magisterium - 1973, studia doktoranckie w Bratysławie (1975-78), doktorat - 1980, na podst. rozprawy Nominalizacje we współczesnym języku słowackim, habilitacja - 2004 na podst. dorobku naukowego i rozprawy Zaimki w języku i w tekście. Studium polsko-słowackie.

Zajmuje się współczesnym językiem słowackim, zwłaszcza jego składnią, semantyką i leksykologią oraz teorią przekładu. Z tego zakresu opublikowała monografie Nominalizacje we współczesnym języku słowackim, Kraków 1982 oraz Zaimki w języku i w tekście. Studium polsko-słowackie, Kraków 2003 oraz kilkadziesiąt artykułów, które ukazały się w czasopismach i tomach zbiorowych - polskich i słowackich. Współautorka słowników: Mały słownik polsko-słowacki, Mały słownik słowacko-polski, Warszawa 1994 (współautorki: D. Abrahamowicz i Z. Jurczak-Trojan) oraz Słownik słowacko-polski, Kraków 1998 (współautorki: Z. Jurczak-Trojan, H. Mieczkowska, E. Orwińska-Ruziczka).

Inną dziedziną jej działalności słowacystycznej jest opracowywanie i recenzowanie podręczników do języka i literatury słowackiej dla mniejszości słowackiej w Polsce. W latach 80. opracowała (wraz z D. Abrahamowicz) 8 takich podręczników. Jest rzeczoznawcą MENiS w zakresie podręczników i pomocy naukowych do języka słowackiego dla mniejszości narodowej. Zajmuje się też nauczaniem języka słowackiego jako obcego - współautorstwo (z V. Juchniewiczovą) Syllabusa, Matura 2002 - Arkusze egzaminacyjne z języka słowackiego, Warszawa 2000 oraz Informator maturalny od roku 2005. Język słowacki, Warszawa 2003. Współpracuje z Okręgową Komisją Egzaminacyjną w Krakowie.

Inne publikacje o charakterze podręcznikowym:
Wybór tekstów do historii słowackiego języka literackiego, Kraków 1983
Krótka gramatyka języka słowackiego, Warszawa 1994.

Prace o charakterze redakcyjnym:
Miejsce w zdarzeniu. Antologia współczesnej noweli słowackiej, Kraków 1998 (tłum. studentów słowacystyki)
Miasta i miejsca. II polsko-słowackie spotkania poetów. Kraków 2001.
Słowacystyka w Polsce. Materiały z II konferencji słowacystycznej, Kraków 2001.

Tłumaczenia z literatury słowackiej:
A.Popovič, Teoria przekładu w systemie nauki o literaturze [w:] Konteksty nauki o literaturze, Wrocław 1973, s. 107-126.
H.Zelinová, Dwór Elżbiety, Katowice 1980.
J. Lenčo, Chwile niepokoju [w:] Dydaktyczna kronika Hohenzollernów, Kraków 1985, s. 47-222.
Opowiadania J. Lenčy, R. Jašíka i S. Rakúsa oraz wiersze J.Buzássy'ego, D.Heviera i J.Zambora w antologiach i czasopismach.
Kwestia slowacka w XX wieku, wybór R. Chmel, Gliwice 2002. (wraz z P. Godlewskim i Z.Jurczak-Trojan)

Jest członkiem międzynarodowego zespołu grantowego, który pod kierunkiem prof. Stanisława Karolaka kończy prace nad Składnią porównawczą języków słowiańskich II poł. XX wieku. Jest członkiem Komisji Słowianoznawstwa i Komisji Językoznawstwa PAN, O/Kraków oraz Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. Od roku 2004 jest sekretarzem sekcji polskiej Polsko-Słowackiej Komisji Nauk Humanistycznych przy Ministerstwie Edukacji i Sportu RP i Ministerstwie Szkolnictwa RS. Za swoją działalność na rzecz propagowania języka i kultury słowackiej otrzymała kilka odznaczeń słowackich.

Kontakt: maria.papierz(at)uj.edu.pl

Dr Barbara Suchoń-Chmiel
Absolwentka UJ (1982), słowacystyka. Praca w Instytucie Filologii Słowiańskiej od 1982 roku na stanowisku asystenta, od 1994 roku na stanowisku adiunkta. Dysertacja doktorska została opublikowana w formie książkowej Dzieje sielanki słowackiej na tle europejskim (1994). Rozprawia habilitacyjna Spóźnione spowiedzi, czyli autobiografie uwikłanych w historię pisarzy słowackich XX wieku wydana w roku 2007. W latach 1996-2000 pełniła funkcję II Sekretarza Ambasady RP w Bratysławie - wicedyrektora Instytutu Polskiego. Badania naukowe początkowo skupiały się wokół starszej literatury zachodniosłowiańskiej ze szczególnym uwzględnieniem baroku i klasycyzmu słowackiego: stara literatura słowacka (zwłaszcza barokowa) w kontekście zagadnień polityczno-religijnych i orientacji kulturowej (w świetle antropologii kultury), zagadnienia genologii - badania nad sielanką słowacką, sporem wokół początków literatury słowackiej (tradycja cyrylometodejska), kształtowaniem się słowackiej świadomości narodowej. Późniejsze zainteresowania badawcze przesunęły się nieco z literatury starszej na wiek XX. W centrum zainteresowań znalazła się między innymi: proza liryzowana, rozważania o Europie środkowej, rozważania na temat translatoryki, które łączą się z drugim obiegiem literackim na Słowacji, oraz badania nad autobiografią pisarzy. W swoim dorobku ma szereg artykułów naukowych z zakresu slawistyki oraz publikacje popularno-naukowe. Brała udział w licznych konferencjach i sympozjach międzynarodowych (Polska, Słowacja).

Wybrane artykuły: Barok słowiański pod berłem Habsburgów, [w:] "Studia porównawcze z literatur słowiańskich", Wrocław 1992, s. 53-59, Od upadku do odkupienia. Ujęcie historiozoficzne Valaskej školy Hugolína Gavloviča, "Pamiętnik Słowiański" 1992, nr XLII, s. 53-59, Słowacka "Wiza do Europy", Zeszyty naukowe UJ. Prace historycznoliterackie 1995, nr 90, s. 29-33, Polonus czarno Dunajensis Hugolín Gavlovič, [w:] Slovensko-poľské jazykové a literárne vzťahy, Bratislava 1997, s.127-137, Słowak wobec aksjologii zachodu, [w:] K poetologickšm a axiologickám aspektom slovenskej literatúry 9O. rokov 20. storočia, Prešov 2004, s. 82-87, Przekłady utworów Tadeusza Konwickiego w kontekście słowackim, [w:] Wspólne dziedzictwo literackie. Materiały z konferencji słowackiej, Sanok 2004, Kraków 2004, s. 63-67, Europa środkowa w oczach słowackiego Węgra, [w:] Język i literatura słowacka w perspektywie słowiańskiej, Kraków 2005, s. 271-275, Twórca - odbiorca, relacje i postawy na przykładzie pamiętnikarstwa XX wieku, [w:] Významové a vyrazové premeny v umení 20 storočia, red. V. Žemberová, Prešov 2005, s. 451- 459, Symbolika barw w prozie Jána Červenia, w: Štyridsiate roky 20 storočia v slovenskej literatúre, red. V. Mikula, D. Robertson, Bratislava 2006, s. 44-51

Dr Zbigniew Babik
Rocznik 1972, absolwent UJ (słowacystyka) 1996, studia doktoranckie w IFS UJ pod kierunkiem prof. W. Borysia (1996-2000), doktorat Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich (w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczy. Krytyka i interpretacja danych toponomastycznych 2000. Asystent (2000-2003) i adiunkt (od 2003 r.) w Katedrze Filologii Słowackiej IFS UJ. Staż naukowy na Uniwersytecie w Lublanie (2004-2005). Główne dziedziny zainteresowań: bałtosłowiańska i słowiańska gramatyka porównawcza (zwłaszcza akcentuacja, prozodia i morfologia historyczna) i etymologia, gramatyka historyczna i dialektologia języka słowackiego i słoweńskiego, onomastyka słowiańska, zwłaszcza toponomastyka polska.

Publikacje książkowe: Scritti scelti (1999), Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich (w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny) (2001) oraz Pojednanie z lasem. W stulecie "argumentu florystycznego" w slawistycznych badaniach etnogenetycznych (1908-2008) (2008). Ważniejsze inne prace: Morphonology of the Slavic present tense stem *j?mam? (2004), Na marginesie najnowszej fonologii historycznej języka słoweńskiego" (2005), Prasłowiańskie *plutu- 'płytki' w hydronimii polskiej (2005), The overlooked function of the grapheme "y" in the Elbing Vocabulary" (w druku); Nad "Słownikiem etymologicznym języka polskiego" profesora Wiesława Borysia (w druku), Tadeusz Milewski wobec akcentologii bałtosłowiańskiej (w druku).

Pełna bibliografia prac dra Zbigniewa Babika (w formacie pdf)
(Uwaga! potrzebny jest program Adobe Acrobat)

Kontakt: zbigniew.babik(at)uj.edu.pl

Dr Rafał Majerek
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, adiunkt w Katedrze Filologii Słowackiej Instytutu Filologii Słowiańskiej UJ. W 2003 roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa na podstawie pracy Pamięć - mit - tożsamość (Uwagi do typologii kultury słowackiej okresu odrodzenia narodowego).
Główne kręgi zainteresowań badawczych: kultura słowacka XIX wieku, zagadnienia tożsamości narodowej i kulturowej Słowaków, najnowsza proza słowacka, literackie związki polsko-słowackie, teoria literatury. Odbył stypendium na Uniwersytecie Komenskiego w Bratysławie. Tłumacz literatury słowackiej (m.in. tomu poezji Jozefa Leikerta Rosa na duszy, Kraków 2003) i prac naukowych (m.in. Mikuláša Bakoša, Valéra Mikuli, Oľgi Sabolovej, Jána Sabola). Brał udział w krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych oraz w realizacji grantów: Wspólne dziedzictwo literackie i Kultury słowiańskie między postkomunizmem a postmodernizmem. Autor licznych recenzji prac naukowych oraz haseł z zakresu literatury czeskiej i słowackiej, opublikowanych w Słowniku pisarzy świata, pod red. J. Maślanki, Kraków 2004.
Ważniejsze publikacje: W kręgu słowackiego strukturalizmu, "Pamiętnik Słowiański", XLIX, 1999, s. 3-16; Problemy syntezy historycznoliterackiej w pracach Mikuláša Bakoša, "Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych PAN O/ Kraków", XLIV/I, 2000, s. 79-81; Intertextualita v románe Pavla Vilikovského „Večne je zelený...”, "Romboid" 2001, č. 4, s. 46-52; Słowacki romantyzm - przestrzeń bez kobiet? Polemiczne aspekty dramatu Jany Juráňovej "Misky strieborné, nádoby výborné" [in:] Język i literatura słowacka w perspektywie słowiańskiej, pod red. H. Mieczkowskiej i B. Suchoń-Chmiel, Kraków 2005, s. 257-263; Literatura słowacka w Polsce – zagadnienia recepcji i badań literackich [in:] Kim są Słowacy? Historia. Kultura. Tożsamość, pod red. J. Purchli i M. Vášárýovej, Kraków 2005, s. 151-168; Koncepcja literatury narodowej w słowackim odrodzeniu narodowym, „Zeszyty Naukowe PWSZ”, nr 2, pod red. H. Mieczkowskiej i M. Palucha, Sanok 2005, s. 71-79; Problematyka słowackiego odrodzenia narodowego w perspektywie badań semiotycznych, “Almanach Czeski” 2006, s. 67-75.

Kontakt: rafal.majerek(at)uj.edu.pl

mgr Vlasta Juchniewiczová
Absolwentka Uniwersytetu Komenskiego v Bratysławie, specjalizacja język słowacki oraz język polski (1982). Pracownik IFS UJ - od 1995 roku na stanowisku lektora, od 2004 na stanowisku wykładowcy. Główne kręgi zainteresowań: nauczanie języka słowackiego jako obcego, tłumaczenia z języka polskiego. Współautorka (z M. Papierz) Syllabusa, Matura 2002 - Arkusze egzaminacyjne z języka słowackiego, Warszawa 2000 oraz Informator maturalny od roku 2005. Język słowacki, Warszawa 2003. Współpracowała z WSiP przy wydawaniu podręczników języka słowackiego dla słowackiej mniejszości narodowej w Polsce w zakresie weryfikacji i redakcji językowej. Koordynator do spraw egzaminów z języków kierunkowych w IFS.
Ważniejsze publikacje: współautorka Polsko-słowackiego Słownika terminologii prawniczej i ekonomicznej (współautorki G. Zoričáková, M.Papierz, 2008). Artykuły: Ku klasifikácii prídavných mien v slovenčine a v poľštine, [w:] Studia Slawistyczne, Kraków 1998, s. 229-234, Bibliografia Z. Niedzieli, [w:] Odrodzenie narodowe w Czechach i na Słowacji. Księga ku czci Profesora Z. Niedzieli, red. H. Mieczkowska - T. Orłoś, Wyd. UJ, Kraków 1999, s. 13-21, Jazyk ako integračný faktor v období národného obrodenia. [w:] Odrodzenie narodowe w Czechach i na Słowacji. Księga ku czci Profesora Z. Niedzieli, red. H. Mieczkowska - T. Orłoś. Wyd. UJ, Kraków 1999, s. 197-200, Národné povedomie Slovákov v spišskej obci Krempachy v Poľsku, [w:] Słowacja w obliczu Europy, red. H. Janaszek-Ivaničková, Wyd. UŚ, Katowice 2000, s. 146-155, Slovenčina ako maturitný predmet v Poľsku (w druku), Implementácia vzdelávacieho programu Slovensčina ako cudzí jazyk v poľskom jazykovom prostredí (w druku), Hodnotenie vo výučbe cudzích jazykov (w druku). Tłumaczenia: D. Kollár, J. Lacika, R. Malarz, Slovensko-poľské Tatry. Bratislava 1998 (tłum. części polskiej, S. Sroka, Epizody z dejín Spiša a Šariša v neskorom stredoveku, Kraków-Bydgoszcz, 2001 oraz liczne artykuły naukowe.
Za swoją działalność na rzecz propagowania języka i kultury słowackiej otrzymała dwa odznaczenia słowackie.

mgr Aleksandra Hudymač
Podwójna absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego (słowacystyka 2004 r.; polonistyka 2006 r.). Asystentka w Katedrze Filologii Słowackiej Instytutu Filologii Słowiańskiej. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą modeli dyskursu odrodzeniowego w dziewiętnastowiecznej romantycznej epistolografii słowiańskiej. Sekretarz międzynarodowego czasopisma "Kontakty", istniejącego przy Polsko-Słowackiej Komisji Nauk Humanistycznych.
Główne kręgi zainteresowań badawczych: kultura słowackiego i polskiego romantyzmu, zagadnienia tożsamości narodowej Słowaków, romantyczna słowiańska epistolografia, teoria listu, problematyka Europy Środkowej widziana z perspektywy dziewiętnastowiecznej (romantycznej).
Tłumaczka z języka czeskiego i słowackiego (wybrane przekłady: Czeska myśl filmowa. Tom 1: Obrazy, obrazki, obrazeczki, pod red. Andrzeja Gwoździa, Gdańsk 2005. (tłumaczenie wybranych esejów); „Studium. Pismo o nowej literaturze”: Nowa proza i poezja słowacka, nr 6(60) – 1(61) 2007. (tłumaczenie słowackiej prozy: Jana Juraňová, Dušan Dušek, Ján Litvák, Daniel Pastričak, Daniel Hevier); Najważniejsze publikacje to: Teatralizacja świata, teatralizacja miłości. O listach Sama Bohdana Hrobonia do Bohuslavy Rajskiej, „Pamiętnik Słowiański”, tom LVI, rok 2006, zeszyt 1, s. 15-34.; Mistyczny pejzaż Tatr w twórczości słowackiego mesjanisty Samo Bohdana Hrobonia, [w:] W kręgu symboliki mistycznej. Słowacki i inni, Toruń 2008. (referat wygłoszony na konferencji Symbolika mistyczna w literaturze romantycznej, Toruń 27-28 kwietnia 2006; Osobitné transgresie. Ingmar Villqist na doskách slovenských divadiel, [w:] Slovensko – Poľsko. Bilaterálne vzťahy v procese transformácie, Bratislava 2008. (referat wygłoszony na konferencji Polsko-Słowackiej Komisji Nauk Humanistycznych w Beladicach na Słowacji (17-20 maja 2005).
Brała udział w konferencjach krajowych i zagranicznych (Czechy, Słowacja). W roku akademickim 2006/2007 otrzymała od Funduszu Wyszehradzkiego dziesięciomiesięczne stypendium w Pradze na Uniwersytecie Karola.

Bibliografia prac mgr A. Hudymač (w formacie pdf)

Kontakt: aleksandra.hudymac(at)uj.edu.pl

  Dyrekcja
  Sekretariat
  Biblioteka
  Pracownicy naukowi
  Katedry
  Studia - Rekrutacja
  Program studiów
  Harmonogram
  Regulamin studiów
  Kalendarz studencki
  Koło naukowe
  Aktualności/Ogłoszenia