Warsztaty przekładowe – Officina Translationis

warsztjpg

Organizatorzy:

Koło Naukowe Filologów Klasycznych UJ

Pracownia Literatury Renesansu

Idea Przewodnia

Język polski jest jednym z najuboższych w przekłady wielkiej i mniejszej literatury pięknej. Szczególnie brakuje spolszczeń wielu podstawowych autorów antycznych i nowożytnych. Często te istniejące są albo archaiczne, a przez to dziś nieczytelne, albo nieudolne czy utrzymane w nielicującej z oryginałem stylistyce. Niekiedy, czytając polskie tłumaczenie klasycznego utworu, trudno zrozumieć, dlaczego przez wieki uznawany był on za arcydzieło…

Śledząc dzieje piśmiennictwa polskiego epoki nowożytnej, dostrzec można, że zawsze krokiem milowym w rozwoju, zarówno literatury, jak i języka poetyckiego, były genialne przekłady i adaptacje europejskiej klasyki. Literatura staropolska ma ich niemało, choć wiele z nich zostało zapomnianych lub niedowartościowanych. Późniejszy brak państwowości i szkolnictwa polskiego, które jest zwykle siłą napędową translacji literackich, spowodował i w tej dziedzinie straty nie do nadrobienia w ciągu krótkich lat niepodległości – choć w dwudziestoleciu międzywojennym powstało szereg znakomitych inicjatyw translatorskich, jak też propagujących wiedzę o kulturze klasycznej. Kolejna przerwa wojenna, straty w ludziach, i znów niesprzyjające humanistyce lata, utrudniony kontakt z zagranicznymi ośrodkami kulturalnymi, zaprzeczenie wartości wykształcenia klasycznego, czego skutki coraz mocniej odczuwamy dzisiaj.

Zbyt mała ilość przekładów klasyki powoduje, że społeczeństwo nasze skazane jest na podstawowe braki edukacyjne – w przeciwieństwie bowiem do elity kulturalnej w wieku dziewiętnastym, dziś raczej mało kto czyta w oryginale najważniejsze dzieła literatury europejskiej, by zniwelować niedostatki swego wykształcenia.

Obserwowana dziś degradacja polszczyzny, zanikająca umiejętność posługiwania się językiem literackim, tak w mowie, jak i piśmie, brak wyczucia językowego i wrażliwości stylistycznej, a często i wiedzy ogólnej, powodują, że powstające, publikowane translacje nie zawsze uznać można za szczęśliwe.

Jednym ze statutowych zadań Pracowni Literatury Renesansu jest inspirowanie prac przekładowych najważniejszych dzieł literatury klasycznej i nowożytnej na język polski. Warsztaty Przekładowe to kolejna z inicjatyw tej materii dotyczących, a powstała na zamówienie i przy współudziale studentów z Koła Naukowego Filologów Klasycznych, pragnących poszerzyć swoje kompetencje translatorskie. Mile widziani będą wszyscy, którym przyświeca podobna chęć!

Zapraszamy również na strony Biblioteki Literatury Staropolskiej i Nowołacińskiej, gdzie publikowane są w formie fotokopii dawne przekłady wielkiej epiki i dramatu europejskiego: neolatina.bj.uj.edu.pl, a także edycję komentowaną wraz z nowymi tłumaczeniami dzieł łacińskich Jana Kochanowskiego.

Kontakt
e-mail: officinatranslationis@gmail.com